-Neden ancak özgür bir insan onurlu bir hayat yaşayabilir? Bence onur ve özgürlük gerçekten birbirine deli gibi bağlı şeyler. Düşününce şöyle bir şey çıkıyor ortaya: Eğer bir insan tam anlamıyla özgür değilse, yani kendi kararlarını gerçekten kendisi veremiyorsa, yaptığı hiçbir şeyin iyi olsun, kötü olsun sorumluluğu tamamen ona ait olmuyor gibi geliyor bana. Sanki bir tiyatro oyununda ya da filmde başkasının yazdığı senaryoyu oynayan bir figüran gibi oluyor insan. Kendi isteğiyle değil, mecburiyetten ya da emir geldi diye hareket ediyor. Böyle bir durumda da onurdan bahsetmek bence pek mümkün değil. Çünkü onur dediğin şey, insanın kendi değerlerinin, kendi doğrularının arkasında durabilmesi; hata bile yapsa “Evet, bunu ben seçtim, bunun bedelini de ben öderim” diyebilmesi ve dik durabilmesi demek. Bir de şunu fark ettim: Onur aslında en temelde insanın kendine duyduğu saygıdan geliyor. Eğer biri sürekli baskı altında yaşıyorsa, sadece korktuğu için boyun eğiyorsa, zamanla kendine olan o saygıyı da yavaş yavaş kaybediyor. “Bu benim tercihimdi, ben böyle istedim” diye içtenlikle söyleyemiyorsa, yaşadığı hayat da sanki tam ona ait değilmiş gibi oluyor. O yüzden diyorum ki, ancak gerçekten özgür olan bir insan kendi karakterini, kişiliğini koruyabilir ve gerçekten onurlu bir hayat yaşayabilir. Özgürlük olmayınca onur da hep eksik kalıyor, sanki başkasından ödünç alınmış gibi duruyor insanın üzerinde. -Kuzey Filiz 11/D 542
Akıl veya bilinç insan türü için bir yara mıdır yoksa bir nimet mi? (İrem Girgin 11/D) Öncelikle “akıl nedir?” diye başlayalım ve sonrasında yara mı yoksa nimet mi, bunu öğrenmeye çalışalım. Akıl; düşünme, anlama, kavrama, doğruyu yanlıştan ayırma ve karar verme durumudur. Akıl sayesinde olayları değerlendirip, akıl ile sonuçlara bağlarız. Akıl, sonuç olarak bilinçli ve sorumlu olmanın en temel tanımı olur. Örneğin İslam'da akıl, insanı diğer canlılardan ayırır. Kur'an'da "Hiç akıl etmez misiniz?" (Bakara Suresi, 44) diye geçer. Akıl kavramını felsefede Sokrates, Plüton ve Aristoteles; insanın en yüksek yetisinin akıl olduğunu söyler. Çünkü doğadaki diğer canlılar anlık olarak tepki, yaşam ve davranışlarını yönetirken, insan hem geçmişini hem geleceğini düşünür. Bu da insana kaygı, endişe, korku, mutluluk vesaire duygularını doğurur. Fakat aklı insan nasıl kullanır, ne ile yönlendirir ya da kullanabilir mi, kullandı mı, kullanamadı mı? Burası önemli bir durum olu...
Yorumlar
Yorum Gönder