Ahmet, kör olduğunu bildiği Mehmet’in bir uçuruma doğru yürüdüğünü görüyor, ama ondan hoşlanmadığı için aşağıya yuvarlanmasına göz yumuyor. Bu cinayet sayılır mı? (Kuzey Filiz 11/D 542)

Bu soruyu düşününce aklıma hemen günlük hayattaki benzer durumlar geliyor. Mesela bir arkadaşın bir hata yaptığını görüyorsun ama ona bir şey demiyorsun, çünkü aranız bozuk. Sonra o hata büyüyüp başını belaya sokuyor. Suçlu mu olursun? İşte bu olay da buna benziyor bence.

Öncelikle yasal tarafına bakalım. Cinayet dediğimiz şey genelde birini kasten öldürmek demek, değil mi? Ahmet Mehmet’i itmedi, vurmadı, zehirlemedi falan. Sadece izledi ve uyarmadı. Kanunen bu cinayet sayılmaz herhalde, çünkü doğrudan bir eylem yok. Polise gitsen “Ben bir şey yapmadım ki” der Ahmet, haklı da çıkar belki. Ama işin içinde hoşlanmama var ya, o kısım içimi rahatsız ediyor.

Şimdi ahlaki kısma gelince, burada iş değişiyor. Ahmet biliyor ki Mehmet kör ve uçuruma gidiyor. Bir sesleniverse, elini uzatsa kurtulur adam. Ama yapmıyor, çünkü sevmiyor onu. Bu bana göre bir tür suç ortaklığı gibi. Kötülük yapmak kadar, iyiliği yapmamak da kötü sonuç doğuruyor. Düşünsene, Mehmet’in yerinde sen olsan? Birinin seni kurtarabilecekken sessiz kalması ne kadar acımasız olurdu. Hoşlanmamak normal, ama bir canı kurtarmamak için bunu bahane etmek insanlık dışı geliyor bana.

Arkadaşlarımın yazılarında da benzer şeyler var, mesela biri Platon’dan alıntı yapmış “Kötülüğe sessiz kalan onun ortağı olur” diye. Evet, aynen öyle. Ben de diyorum ki, Ahmet belki katil değil ama vicdanen suçlu. Hayatımızda da öyleyiz bazen; birini zor durumda görüp “Bana ne” diyoruz. Ama o “bana ne” bir gün bize dönebilir.

Sonuçta, cinayet mi? Yasal olarak hayır, ama kalben evet. İnsan olmak, sadece kendimizi düşünmek değil, başkalarını da korumak demek. Ahmet bunu yapmayarak kendini de uçuruma atmış bence.

                                                                                                                                Kuzey Filiz 11/D 542