Özgür bir insan mı sadece onurlu yaşayabilir   (Eren Bağaçlı 11/D )

Ancak özgür bir insan onurlu bir hayat yaşayabilir; çünkü özgürlük, insanın kendi iradesiyle karar verebilme ve bu kararların sorumluluğunu üstlenebilme yetisidir. Felsefi açıdan bakıldığında, Immanuel Kant’a göre ahlaki eylemin değeri, bireyin özgür iradesiyle yaptığı seçimlerde yatar. Zorla yaptırılan bir davranış, ne kadar doğru olursa olsun, ahlaki bir değer taşımaz; çünkü kişi kendi aklını kullanarak karar vermemiştir. Bu bağlamda, onurlu bir yaşam, bireyin kendi değerleri doğrultusunda özgürce yaşamasıyla mümkündür.

Onur, kişinin kendine duyduğu saygının ve başkalarının gözündeki itibarının bir yansımasıdır. Jean-Paul Sartre’ın varoluşçuluğunda birey, kendi anlamını yaratmakla yükümlüdür ve bu yaratım süreci ancak özgürlükle mümkündür. Kendi kimliğini ve değerlerini inşa edebilen birey, onurlu bir yaşamın temelini atar. Özgürlükten yoksun bireyler, başkalarının iradesine tabi olduklarında kendi yaşamlarının öznesi olmaktan çıkarlar. Bu durum, bireyin onurunu zedeler; çünkü kişi artık kendi hayatının mimarı değil, başkalarının çizdiği sınırlar içinde yaşayan bir figür haline gelir.

Hannah Arendt’e göre özgürlük, kamusal alanda eylemde bulunma ve kendini ifade etme kapasitesidir. Bu kapasite olmadan birey, toplumsal bir varlık olarak da onurlu bir yaşam süremez. Stoacı filozoflar ise özgürlüğü dış koşullardan bağımsız olarak içsel bir tutum olarak tanımlar. Epiktetos’a göre gerçek özgürlük, kişinin kendi zihnini ve tepkilerini kontrol edebilmesidir. Bu içsel özgürlük, bireyin dış baskılara rağmen kendi değerlerine sadık kalmasını sağlar ve böylece onurlu bir yaşamın temelini oluşturur.

Sonuç olarak, özgürlük, bireyin kendi yaşamını şekillendirme gücüdür; onur ise bu yaşamın ahlaki ve insani değerlerle örülmesidir. Özgürlük olmadan onur, bir biçimden ibaret kalır; onur olmadan özgürlük ise yönsüz bir serbestliktir. Bu nedenle, ancak özgür bir insan, kendi değerleriyle uyumlu, sorumluluk sahibi ve anlamlı bir yaşam sürdürebilir ve bu yaşam, gerçek anlamda onurlu bir hayattır.
                          

                                                                                                                           Eren Bağaçlı 11/D 1464