NEDEN ANCAK ÖZGÜR BİR İNSAN ONURLU BİR HAYAT YAŞAYABİLİR ?                                                                                                                                                                    ( DURU BÜLBÜL  11/D)

Onur kişinin kendi varlığına, kendi kişiliğine karşı duyduğu saygıdır. İnsanın kendine saygı duyabilmesi ise çeşitli sebeplere bağlıdır. İşte tam burada devreye özgürlük kavramı girer. Özgürlük ; herhangi bir koşulla sınırlanmama, kısıtlamaya bağlı olmadan düşünüp davranma durumudur. Birey özgür değilse düşünceleri de tutsaktır. Örneğin bir birey , ailesi doktor olmasını istiyor ve ondan bunu bekliyorsa onlara boyun eğerek hiç istemediği bir mesleği olmayı kabul mü eder yoksa  onlar tarafından kabul görmeyeceğini bilerek “ Hayır , ben yazar olmak istiyorum .” diyebilir mi ?  Aslında özgürlük ve insan onuru ilişkisi de budur. İnsan “Başkalarını değil kendimi dinliyorum.” diyebiliyorsa onuruna saygı duyuyor  demektir.

 Felsefi açıdan da özgürlük büyük bir önem taşımaktadır. Sokrates bir sözünde “Sorgulanmamış bir hayat yaşanmaya değmez.” Derken aslında özgürlüğün düşünceyle başlayıp şekillendiğinin ,bireyin hayatı anlamlandırmasında özgürlüğün ve insanın kendine duyduğu saygının, insan onurunun önemini vurgulamak istemiştir. Birey özgürce düşünüp sorgulayamazsa ancak başkalarının boyunduruğu altına girer.  Bu da gerçekten yaşanmış bir hayat sayılmaz.

Kant da özgürlüğü bir başka açıdan ifade etmiştir.  Kant’ a göre insan ancak kendi özgür iradesiyle davrandığında ahlaklı bir davranış sergileyebilir. Çünkü ona göre dıştan gelen, başkalarının zorlamasıyla olan ya da çıkar güdülerek yapılan davranış değil; içten gelen ödev yani insanın özgür iradesiyle iyi bir amaç için seçtiği eylem ahlaki açıdan değer taşır. İnsan ancak böyle onurlu davranabilir. Bu sebeple onurlu olmak insanın kendi seçimlerine, özgür iradesiyle ilişkilendirilebilir. 

Sonuç olarak insan onuru ve özgürlük birbirleriyle  ilişkili kavramlardır. İnsanın kendi onurunun  farkına varabilmesi için özgürce karar verip düşünebilmesi gerekir. Başka bir deyişle ise insan ancak özgürce düşünüp davrandığında onurunun farkına varıp ona uygun hareket etmiş olur.  Onur ve özgürlük kavramlarının ikisi birlikte bireylerin ve toplumların gelişmesi için gereklidir. 

                                                                                                      DURU BÜLBÜL  11/D    1393